Alesta Tramola

"Alesta tramola"; "Tramolaya hazır ol!" demekmiş.
Onun sesinden duyunca şiir gibi geliyor zaten her şey ama bu önemli...

Tramola'nın yelkencilikte önemli bir yeri var ve önemli bir problemin çözümüymüş aslında.

Yelkenli teknelerin rüzgarla hareket ettiğini biliyoruz. Rüzgarı yelkenlerine dolduruyor ve gidiyor. Peki rüzgar karşıdan geliyorsa ve bizim gitmemiz gereken yer de o "karşısı" ise ne yapmak gerekir?
İşte tramola tam bu noktada hayatımıza giriyor.
Bakınız şekil 1-A:

Rüzgar tam karşımızdan geldiği için o yöne gitmemiz bu durumda imkansız hale geliyor.

Bahriye Wiki tramolayı "Yelkenle seyirde rüzgarın bir kontradan diğer kontraya önce pruvanın geçmesi ile yapılan dönüş." olarak açıklamış (burada), bunu okuyunca tam olarak neden söz edildiğini anlamak kolay değil.

Rüzgara karşı ilerleyebilmek için teknenin orsa seyri olarak adlandırılan rüzgarı alabildiği en dar açıdan alarak seyretmesi gerekir. Benim "rüzgar alabildiği" olarak adlandırdığım şey aslında minimum düzeyde yelkenleri doldurabilecek ve tekneyi hareket ettirebilecek açıyla rüzgarı karşılamaktır. Literatürde bu açının 45 derece olarak geçtiğini gördüm. 45 derece açı örneğinden gidersek aşağıdaki şemalar bize durumu açıklayabilir.

Tekne 1 numaralı konumda; rüzgar tam karşıdan geldiği için o yöne gidemiyoruz.

Bu durumda orsa seyrine geçmek için teknenin rüzgarı 45 derece ile karşılamasını sağlayıp 2 numaralı konuma getiriyoruz (aşağıda)

2 numaralı konumda tekne hareket edebiliyor ve bir süre bu şekilde ilerleyebiliyoruz. Bir süre bu şekilde ilerledikten sonra, görüldüğü gibi, aslında gitmek istediğimiz yerle hiç alakası olmayan bir yere doğru gidiyoruz. Bu durumda hedefimize varabilmek için bir manevra yapılması gerekiyor.
Yine şemadan ilerlersek, teknemiz 3 numaralı konuma geldi. Burası "alesta tramola!" duyabileceğiniz nokta.

Tramola rüzgarı teknenin diğer tarafından alarak yönünü değişmek için yapılan manevra. 4 numaralı konuma geldiğimizde tramola yapıldı ve tekne, yine rüzgarın estiği yönde ama farklı bir açıyla seyir ediyor (aşağıda).

 Tramola ile rüzgarın estiği yönde ilerlemek mümkün oluyor.

Basit ama işe yarayan bir yöntem...